Sprężyny są jednym z najczęściej wykorzystywanych elementów w mechanice i przemyśle. W zależności od zastosowania możemy wyróżnić różne ich rodzaje, a dwa z nich – sprężyny naciskowe i sprężyny naciągowe – są szczególnie popularne. Choć na pierwszy rzut oka wyglądają podobnie, ich konstrukcja, działanie i przeznaczenie znacznie się różnią.
Czym są sprężyny naciskowe?
Sprężyny naciskowe to elementy sprężyste, które pracują pod wpływem siły ściskającej. Ich zadaniem jest przeciwstawienie się naciskowi poprzez magazynowanie energii i jej uwalnianie po ustaniu obciążenia.
Budowa sprężyn naciskowych
-
Zazwyczaj mają kształt walcowy, stożkowy lub baryłkowy.
-
Wykonane są z drutu sprężynowego o wysokiej wytrzymałości.
-
Zwoje nie stykają się ze sobą – pozostają wolne, aby mogły się swobodnie ściskać.
Gdzie stosuje się sprężyny naciskowe?
Sprężyny naciskowe są powszechnie używane w:
-
amortyzatorach i zawieszeniach samochodowych,
-
urządzeniach elektronicznych i mechanicznych,
-
sprzęcie AGD,
-
mechanizmach blokujących i zabezpieczających.
Ich szerokie zastosowanie wynika z możliwości przenoszenia dużych sił i odporności na powtarzalne obciążenia.
Czym są sprężyny naciągowe?
Sprężyny naciągowe (rozciągane) działają odwrotnie do sprężyn naciskowych – pracują pod wpływem siły rozciągającej. Ich zadaniem jest powrót do pierwotnej długości po rozciągnięciu.
Budowa sprężyn naciągowych
-
Mają zwoje ściśle przylegające do siebie w stanie spoczynku.
-
Na końcach sprężyny znajdują się zaczepy lub oczka umożliwiające montaż.
-
Zbudowane są z wytrzymałych materiałów odpornych na rozciąganie.
Zastosowanie sprężyn naciągowych
Sprężyny naciągowe znajdziemy m.in. w:
-
bramach garażowych i roletach,
-
maszynach przemysłowych,
-
mechanizmach dźwigniowych,
-
elementach mebli i krzeseł biurowych.
Są niezastąpione tam, gdzie konieczne jest utrzymanie stałego naciągu lub powrót elementu do pierwotnego położenia.
Sprężyny naciskowe a naciągowe – najważniejsze różnice
-
Rodzaj pracy – sprężyny naciskowe pracują pod naciskiem (ściskanie), a naciągowe pod rozciąganiem.
-
Budowa zwojów – w naciskowych zwoje są luźne, a w naciągowych ściśle do siebie przylegają.
-
Mocowanie – sprężyny naciągowe mają zaczepy na końcach, a sprężyny naciskowe zazwyczaj nie.
-
Zastosowanie – naciskowe lepiej sprawdzają się w amortyzacji, a naciągowe w systemach wymagających powrotu do pozycji wyjściowej.
Jak wybrać odpowiednią sprężynę do swojego zastosowania?
Przy wyborze sprężyny kluczowe są:
-
rodzaj obciążenia (nacisk czy naciąg),
-
zakres sił, jakie ma przenosić,
-
środowisko pracy (temperatura, wilgotność, kontakt z chemikaliami),
-
wymiary montażowe.
Dobór właściwego typu sprężyny pozwoli wydłużyć jej żywotność i uniknąć awarii urządzenia.
Zarówno sprężyny naciskowe, jak i sprężyny naciągowe pełnią niezwykle ważną funkcję w wielu urządzeniach. Różnią się jednak sposobem działania i budową, dlatego tak istotne jest ich prawidłowe dobranie. Jeśli nie jesteś pewien, który typ sprężyny sprawdzi się najlepiej w Twojej aplikacji, skonsultuj się z producentem lub dostawcą sprężyn – pomoże on dobrać rozwiązanie optymalne pod względem technicznym i ekonomicznym.